Twórcą homeopatii (z gr. hómois - podobny; pathos - cierpienie) był
Samuel Friedrich Christian Hahnemann. Dopiero od jego czasów można mówić o
nauczaniu i praktycznym wykorzystywaniu tego systemu leczenia.
W 1796 r. w "Gazecie praktycznej farmakologii" ukazał się artykuł
programowy na temat homeopatii autorstwa Hahnemanna. Datę tę uznaje się za
oficjalny początek rozwoju homeopatii - metody terapeutycznej, która
w mało zmienionej formie przetrwała do czasów nam współczesnych. Warto dodać,
że już Hipokrates, a później Paracelsus propagowali w leczeniu zasady
przypominające reguły homeopatyczne.
Najpierw była chinina
Hahnemann urodził się w 1755 r., studiował medycynę na uniwersytecie w
Lipsku i w Wiedniu, ukończył studia w 1779 r. w Erlangen, uzyskując stopień
naukowy doktora, a w 1812 r. zrobił habilitację na uniwersytecie w Lipsku.
Gdy tłumaczył "Materia Medica" - pracę o
lekach i ich zastosowaniu Williama Cullena, postanowił sprawdzić opisane
mechanizmy działania leków. Zaczął od doświadczeń na własnym organizmie z
korą chinową, wykorzystywaną w leczeniu malarii. Przyjmował ją w dużych
dawkach, będąc zupełnie zdrowym, i ku swojemu zdziwieniu zaobserwował u
siebie wystąpienie wszystkich objawów malarii. Obajwy choroby pojawiały się
tylko wtedy, gdy Hahnemann przyjmował kolejną dawkę leku, poza tym pozostawał
zdrowy. Był to początek homeopatii - nowej metody terapeutycznej, opierającej
się na zasadzie similia similibus curantur, czyli podobne leczy podobne.
Hahnemann był nie tylko lekarzem z dużym doświadczeniem teoretycznym i
praktycznym, ale też chemikiem, farmakologiem. Większość stworzonych przez
siebie leków przetestował na własnym organizmie. Nie krył swojej
krytyki w stosunku do współczesnej mu medycyny. Wiódł na przykład spór
merytoryczny z lekarzami dworu cesarskiego, którzy doprowadzili do śmierci
cesarza Leopolda II, stosując częste upusty krwi w czasie, kiedy
cesarz był (prawdopodobnie) chory na czerwonkę.
Polskie początki
Rozwój homeopatii w Polsce był utrudniony ze względu na stosunek zaborców do
tej metody leczniczej. Najlepsze warunki stwarzał zabór austriacki, dzięki
dekretowi cesarza Franciszka Józefa I zrównującemu w prawach homeopatię z
allopatią (medycyna oficjalna - termin obecnie nie używany). Warto tu podkreślić
zasługi dr. Antoniego Kaczkowskiego z Lwowa, który w 1860 r. na zjeździe
polskich homeopatów został wybrany redaktorem naczelnym pisma "Homeopata
Polski", ukazującego się od 1861 r.
W 1863 r. został wydany w drukarni E. Winiarza we Lwowie pierwszy podręcznik
homeopatyczny w języku polskim pt. "Nauka Homeopatyi" Artura Lutzego,
tłumaczony właśnie przez dr. Kaczkowskiego. Zarówno autor, światowej sławy
homeopata, jak i tłumacz przyczynili się do tego, że nawet dzisiaj praca ta
jest wartościowym źródłem wiedzy homeopatycznej.
W 1876 r. dr Kaczkowski wydał już własny podręcznik
homeopatyczny"Materia Medica".
W 1892 r. dr Józef Drzewicki praktykujący w Warszawie (zabór rosyjski) założył
Towarzystwo Zwolenników Homeopatii. Był również wydawcą pisma "Lekarz
Homeopata" oraz założycielem apteki homeopatycznej. W 1894 r.
powstała w Warszawie przy aptece homeopatycznej przychodnia homeopatyczna.
W okresie dwudziestolecia międzywojennego Towarzystwo Zwolenników Homeopatii
przystąpiło do Międzynarodowej Ligi Homeopatycznej. Powstały wtedy nowe
apteki homeopatyczne, a kilkudziesięciu lekarzy stale praktykowało homeopatię.
Po II wojnie światowej towarzystwo homeopatyczne reaktywowano w 1946 r.
Okres do 1991 r. był jednym pasmem walki o przetrwanie homeopatii w Polsce.
Koniecznie trzeba wspomnieć tu o takich postaciach jak: dr Kazimierz Gotlib, dr
Leon Sadowski, Stanisław Reymer, dr Marian Kalinowski, Robert Walter, dr Jerzy
Łozowski, dr Wojciech Żabicki, mgr Wojciech Janas, mgr Zdzisław Franecki, dr
Stanisław Jędrzejczyk.
Zmiany, które nastąpiły po 1989 r., stworzyły nowe możliwości rozwoju
homeopatii w naszym kraju. Obecnie około 10% lekarzy jest przeszkolonych w
zakresie homeopatii, a kilka procent spośród nich posługuje się tą metodą
w swojej codziennej praktyce. Prawie w każdej aptece w mniejszym lub większym
zakresie sprzedaje się leki homeopatyczne.
Podobne leczy podobne - to podstawowa zasada leczenia homeopatycznego, która
opiera się na związku działania toksycznego danej substancji i jej właściwości
terapeutycznych.
Twórcą homeopatii był Samuel Hahnemann, który sformułował jej najważniejsze
reguły, publikując je w artykule programowym w 1796 r. Obecnie homeopatia jest
znaną i stosowaną na świecie metodą terapeutyczną.
Similia similibus curantur
Po polsku oznacza to: podobne leczy podobne. Zasada podobieństwa polega na tym,
że dana substancja podana zdrowemu człowiekowi wywołuje u niego objawy
podobne do objawów określonej choroby, a w wypadku wystąpienia
tej choroby ta sama substancja odpowiednio opracowana w postaci leku
homeopatycznego ma właściwości lecznicze. Substancja ta najpierw jest
testowana w zdrowym organizmie (tzw. probanta), a w razie zachorowania może być
lekiem w przypadku choroby mającej podobne objawy do objawów uzyskiwanych w
czasie testów z substancją wyjściową.
Wyjaśnijmy to na przykładzie. Jeśli kroimy świeżą cebulę, prędzej lub później,
zależnie od indywidualnej wrażliwości (pojęcia ważnego w homeopatii),
zaczynamy płakać, kichać, dochodzi też czasami do podrażnienia błony śluzowej
nosa. Powstaje sztucznie wywołany katar z określonymi objawami.
Jeśli więc do lekarza homeopaty zgłosi się osoba z katarem spowodowanym
infekcją z podobnymi objawami jak przy tym wywołanym cebulą (obfity wyciek z
nosa, łzawienie, podrażnienie błon śluzowych nosa), to zaordynuje on
pacjentowi lek sporządzony z cebuli i katar szybko zniknie. Dwa różne
czynniki - lek sporządzony z cebuli i wirus
wywołujący katar powodują prawie takie same objawy chorobowe.
Dlatego też każdy opis leku homeopatycznego rozpoczyna się od opisu działania
patogenetycznego z punktu widzenia toksykologicznego lub od opisu eksperymentu z
substancją podstawową, z jakiej produkuje się dany lek.
Każdy lekarz homeopata dysponuje tzw. Materia Medica (historyczna nazwa spisu
leków) i homeopatycznymi repertoriami, w których zebrane są podstawowe dane
dotyczące opisu stanów chorobowych i możliwych do
zastosowania leków.
Indywidualnie i całościowo
Homeopatia jest terapią maksymalnie zindywidualizowaną. Ma to związek z różnicami
dotyczącymi sfery fizycznej i psychicznej, a także duchowej każdego człowieka.
Każdy z nas choruje inaczej, również wtedy, kiedy dwóch pacjentów ma
rozpoznaną tę samą chorobę. Jeżeli mamy np. 10 przypadków owrzodzenia
dwunastnicy, to w takiej sytuacji za każdym razem powinno brać się pod uwagę
stany psychiczne pacjentów, to czy są chudzi, czy grubi, jaką mają witalność,
co jedzą itp. Zatem terapia powinna być indywidualnie dobierana, by odnieść
skutek.
W podejściu homeopatycznym organizm jest całością. Tak więc jeśli
przychodzi do nas pacjent i mówi: "proszę mi pomóc, bo mam owrzodzenie
dwunastnicy", to lekarz homeopata powinien zająć się całym organizmem
pacjenta, zapisując mu indywidualną kurację celowaną, obejmującą (ale nie
wyłącznie) owrzodzenie dwunastnicy. To podejście nazywamy leczeniem całościowym
lub konstytucjonalnym.
Lekarz homeopata może zalecić też homeopatyczny lek kompleksowy na
owrzodzenie dwunastnicy. Taką terapię nazywamy organotropową.
Terapia homeopatyczna może być sprowadzona do leczenia organotropowego, jak i
całościowego. Wybór podejścia zależy m.in. od stanu pacjenta i stopnia
zaawansowania choroby, ale trzeba dodać, że skuteczniejsze, szczególnie w
stanach przewlekłych, podejście całościowe jest trudniejsze w diagnozowaniu.
W procesie repertoryzacji, czyli w procesie stawiania homeopatycznej diagnozy,
lekarze posługują się wspomnianymi repertoriami i spisami leków, dzieląc
objawy zgłaszane przez pacjenta i obserwowane w badaniach, na objawy
psychiczne, ogólne i fizykalne. Tylko przez porównywanie jak gdyby przewijających
się równolegle przed oczami
homeopaty dwóch filmów - jednego związanego ze stanami stwierdzanymi u
chorego i drugiego zawartego w homeopatycznych repertoriach i spisach leków -
można postawić właściwą diagnozę, tj. wybrać właściwe leki.
Tylko precyzyjnie dobrane leki mogą pomóc. Nie jest to proste, dlatego w
diagnostyce homeopatycznej coraz częściej wykorzystuje się homeopatyczne
programy komputerowe.
Pobudzić do walki
Homeopatia jest, z grubsza rzecz ujmując, metodą bodźcową i przestrajającą.
W terapii homeopatycznej stosujemy minimalne dawki określonych leków, starając
się pobudzić organizm do walki, a w konsekwencji do samowyleczenia. Lek
homeopatyczny działa tu jak specyficzny stymulator naturalnych procesów
obronnych organizmu. I o ile procesy chorobowe nie zaszły za daleko, jeżeli
nie nastąpiły np. nieodwracalne zmiany organiczne, człowiek zdrowieje.
Nie ma ograniczenia wieku w stosowaniu homeopatii. Daje często bardzo dobre
efekty u dzieci, jak i ludzi w zaawansowanym wieku. Można już leczyć pacjenta
dosłownie w łonie matki.
Leki homeopatyczne
Są w większości (80%) pochodzenia roślinnego. Surowce roślinne użyte do
produkcji leków muszą być czyste organicznie i nie zanieczyszczone
chemicznie. W homeopatii stosuje się również surowce pochodzenia mineralnego,
np. popularny lek używany w praktyce pediatrycznej -Calcarea carbonica - jest
uzyskiwany z zeskrobin wewnętrznej części
muszli ostryg.
W niewielkim stopniu leki homeopatyczne są pochodzenia zwierzęcego.
W dzisiejszych czasach zagrożenie m.in. chorobą wściekłych
krów powoduje, że ta grupa preparatów jest skrupulatnie sprawdzana, a nawet
obserwuje się wycofywanie pewnych leków (na wszelki wypadek) z produkcji czy
dystrybucji.
Należy jednak podkreślić w tym miejscu, że dzięki specyfice przygotowania
surowców wyjściowych (w tym odzwierzęcych) i niezwykle wysokim rozcieńczeniom
leków gotowych, leki homeopatyczne są bezpieczne.
Najbardziej popularne leki homeopatyczne kompleksowe (zawierające składowe w
niskiej potencji) mają kilku-, kilkunastogodzinny okres półtrwania w
organizmie. Wystarczy je zatem odstawić, żeby szybko "wyparowały" z
organizmu.
Przy lżejszych zaburzeniach, np. przy pospolitej infekcji, potrzeba niewiele
dawek właściwie dobranego leku, ażeby choroba ustąpiła w krótkim czasie.
Przy głębszym zaburzeniu, np. w przebiegu choroby przewlekłej, lek
homeopatyczny musi być podawany przez dłuższy czas, aby nastąpiło
wyzdrowienie.
Na świecie i w Polsce
W wielu krajach Europy homeopatia cieszy się dużą popularnością. Na przykład
w Anglii w państwowej służbie zdrowia działa ok. 3 tys. lekarzy homeopatów
(z dyplomami specjalizacji uzyskanymi w oficjalnym systemie kształcenia
podyplomowego).
Z kolei w Niemczech stosujący homeopatię lekarz może posiadać na użytek
gabinetu własną apteczkę homeopatyczną, nawet z prawem produkcji leków
homeopatycznych.
We Francji jest też szeroka kadra lekarzy leczących homeopatycznie. W samym
Paryżu istnieje kilkaset aptek prowadzących leki homeopatyczne.
W Stanach Zjednoczonych leki homeopatyczne są ogólnie dostępne w sieci aptek,
drugstore`ów i nawet sklepów spożywczych, ponieważ leki homeopatyczne często
są rejestrowane nie jako leki, a substancje uzupełniające dietę.
W takich krajach jak np. Indie i Pakistan homeopatia jest jedną z najbardziej
popularnych metod terapeutycznych, popieranych przez czynniki oficjalne, ze względu
na jej taniość oraz dostępność leków rodzimej produkcji.
W Polsce przyjmuje się, że około 7% ogólnej liczby lekarzy jest
przeszkolonych na indywidualnych kursach w zakresie homeopatii; ta liczba stale
wzrasta. Jednak lekarzy stale wykorzystujących tę metodę jest znacznie mniej.
Przypuszczam, że ze względu na to, że jest to metoda trudna, wymagająca od
homeopaty stałej ciężkiej pracy, której w
dzisiejszych czasach przeciętnemu lekarzowi nie brakuje.
Leki homeopatyczne są w Polsce ogólnie dostępne w aptekach, w większości
przypadków bez recepty. I o ile leczenie homeopatyczne poważnych przypadków
bezwzględnie powinno być domeną przygotowanych do tego
lekarzy, to samoleczenie banalnych spraw, np. kataru czy podobnych infekcji,
jest w chwili obecnej w Polsce zupełnie możliwe i akceptowane przez czynniki
oficjalne.
W terapii homeopatycznej stosujemy minimalne dawki określonych leków, aby
pobudzić organizm do walki z chorobą.
Artykuł ukazał się w 2002 roku w czasopiśmie "Żyjmy
dłużej".
Zawartość strony
(c) 1998-2024 Arkadiusz Bolesław Lisiecki i cytowani autorzy
Jeżeli chcesz skorzystać w swoich publikacjach z materiałów zawartych na
stronie skontaktuj się z autorem http://www.oswiecenie.com
